 |
Gerçekten Basit Dağıtım: RSS |
 |
|
1. Giriş 2001 yılının sonbaharında İnternet balonunun sönmesi diye adlandırılan, birçok İnternet şirketinin batmasıyla sonuçlanan dönemden bu yana Web yeni bir döneme girmiştir. Teknoloji-odaklı, kullanıcıyı kontrol etmeye çalışan ve bünyesinde siteye trafik çekmek için değerinden fazla fiyatlarla satın alınmış servisleri barındıran büyük portalların yerini kullanıcı-odaklı, deneyimin maksimize edildiği, paylaşımın ön plana çıktığı web siteleri almıştır.[1] 2004 yılında O'Reilly ve MediaLive International arasındaki beyin fırtınası konferansında yeni dönemi ve anlayışı anlatmak için ortaya Web 2.0 terimi atılmış ve aşağıdaki tablodaki gibi formülize edilmeye çalışılmıştır.[2] Web 2.0 tanımı bu konferanstan bu yana tartışılmaya devam edilmiş ve hala tam olarak karşılığının ne olduğu üzerinde bir uzlaşma olmamıştır.
2. Web Dağıtımı (Web Syndication) 2000'li yılların başına kadar İnternet siteleri, ancak çerçeve kullanarak başka bir İnternet sitesinin içeriğini kullanabilirdi. Hem kullanılan içeriğin şeklinde düzenleme yapamamak hem de çerçeve kullanmanın getirdiği dezavantajlar yüzünden bu yöntem kullanışlı olmaktan uzaktı. Tablo 1'de görüldüğü gibi yeni nesil İnternet sitelerinde ise dağıtım özelliği ön plana çıkmıştır. Web dağıtımı İnternet sitelerinin belli bölümlerinin diğer siteler ve kullanıcılar için o siteye bağlanmadan kullanılabilir hale getirilmesine denir. Dağıtım için HTML veya Javascript de kullanılabileceği gibi genelde veri paylaşımı için en elverişli dil olan XML kullanılır.[3] 3. Web beslemesi (Web feed) Web beslemesi oluşturmak, dağıtım için en fazla kullanılan yoldur. Bir web besleme dokümanı içerik, linkler, resim veya video gibi çoklu ortam dosyalarından oluşabilir. İçeriğini paylaşmak isteyen siteler web beslemesi oluşturup bunu diğer sitelerin ve kullanıcıların kullanımına sunar. Web besleme kullanımı Kullanıcılar besleme okuyucu (feed reader) veya toplayıcı (aggregator) adı verilen bilgisayarlarında kurulu yazılımlarla veya web-tabanlı uygulamalarla bu içeriğe ulaşırlar. Web beslemelerini kullanmak isteyen diğer siteler ise PHP veya ASP gibi dinamik programlama dilleri kullanarak beslemenin içeriğine erişip onu kendi sitelerinde kullanılır hale getirmeye çalışır. Web besleme oluşturmanın faydaları Web besleme oluşturmanın web sitesi için faydalarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür.
Web beslemelerine ulaşmanın faydaları Web beslemelerine ulaşmanın faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir.
4. RSS RSS, web beslemesi oluşturmak için kullanılan XML yazı dizimi ile yazılan veri biçimidir. RSS ilk olarak 1990'ların sonunda "Rich Site Summary" (Zengin İçerikli Site Özeti) açılımı ile Netscape tarafından geliştirildi.2003 yılında son versiyonu RSS 2.0, Dave Winer tarafından geliştirilirken açılımı da "Really Simple Syndication" (Gerçekten Basit Dağıtım) halini aldı.[4] RSS Elementleri RSS besleme dosyası içinde channel elementi beslemenin ait olduğu site hakkında bilgilerin ifade edildiği yerdir.<title>,<link> ve <description> gibi zorunlu elementler ile sitenin başlığı, adresi ve açıklaması verilir. <language>,<pubdate> ve <docs> gibi elementler ise opsiyoneldir. Channel elementi sınırsız sayıda item elementi içerebilir. Alt element olan item elementi RSS beslemesinin altında bulunmasını istediğimiz tüm içeriği koyacağımız yerdir. Şekil-1'deki örnekte her ayrı duyuru için bir item elementi kullanılmıştır. Item elementinin altında da <title>, <link> ve <description> gibi elementler bulunabilir. Bu şekilde beslememiz içeriklerin başlığını, adresini ve açıklamasını içerir. Bu elementler zorunlu olmamasına rağmen <title> veya <description> elementlerinden en az birinin olması gerekir. 5. RSS Okuyucu Kullanıcılar oluşturulan RSS beslemelerini okumak için bilgisayarlarına Sharpreader gibi yazılımlar kurabilirler veya o servisi veren Google Reader, feeds-reddit gibi İnternet sitelerine üye olabilirler. Herhangi bir beslemeye abone olmak (subscribe) için kullanıcının beslemenin web adresini RSS okuyucu programına girmesi yeterlidir. Kullanıcının belirlediği beslemeleri toplayan ve kullanıcıya sunan RSS okuyucu programlara toplayıcı (aggragator) denir. Son yıllarda mail programları, tarayıcılar gibi birçok ürün RSS desteği ile piyasaya çıkmış, ana görevlerinin yanında kullanıcıya RSS okuma desteği de sağlamaktadır. 6. RSS'nin Geleceği İnternet sektörünün üç büyük ismi Yahoo, Google ve Microsoft'un yeni çıkan veya çıkacak ürünlerini RSS destekli şekilde üretmeleri ve RSS okuyucu programların hem sayılarının hem de özelliklerinin artması, ilerleyen yıllarda RSS kullanımının daha da artacağı beklentisini güçlendirmektedir. RSS açısından önemli gelişmeler aşağıdaki gibi sıralanabilir.
7. Üniversite Web Siteleri İçin RSS Uygulamaları RSS kullanımı Üniversite web sayfaları için de son derece faydalı olacaktır. ODTÜ Duyuru Etkinlik Sisteminde oluşturulan RSS beslemesi ile güncel duyuru ve etkinlik haberlerinin öğrencilere, akademisyenlere ve personele daha hızlı ulaşması sağlanmıştır. Mail sistemine RSS okuyucu entegre edilerek, Webmail kullanıcılarının etkinlik ve duyuru haberlerine ulaşması sağlanabilir. Bilgi İşlem Web siteleri için de bilişim, teknoloji ve İnternet dünyası ile ilgili sitelerin RSS beslemelerinden toplanacak haberler yayınlanıp sitelerin içerikleri genişletilebilir. 8. Kaynaklar [1] Değişen Dönem Örnek RSS Beslemesi
Şekil 1.ODTÜ Duyuru RSS beslemesinin kod hali Akademik Bilişim 2007 Konferansında sunulmuştur. Mustafa Dalcı |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
| - TOP - |