STP, Spanning Tree Protokol�n�n k�saltmas� olup, 7 seviyeli OSI modelinde veri ba�lant� katman�nda yer alan, topolojide d�ng� olu�umunu engelleyen standartt�r. Ad�ndan da anla��laca�� gibi STP kar���k a� yap�s�n�n bir a�a� yap�s�nda d�zenlenmesini, paketlerin cihazlar aras�nda sonsuz d�ng�ye girmesine engel olunmas�n� sa�lar. �ekil-1'deki gibi bir ba�lant�, a� cihazlar�n�n d�ng�sel paketleri devaml� y�nlendirmeye �al��arak di�er kullan�c�lara servis veremez hale gelmesine sebep olur, a� yap�lar�nda istenmeyen bir durumdur. STP bu duruma engel olmak i�in geli�tirilmi� bir standartt�r.

STP standard� a� teknolojilerindeki di�er standartlarla da uyumlu olmak i�in zaman i�inde geli�mi�tir. RSTP (rapid STP) a�ac�n kurulma s�resini k�saltm��, PVSTP (per vlan STP) her vlan i�in ayr� ayr� a�a�lar kurulmas�n� sa�lam��, MSTP (multiple STP) �steki iki yakla��m�n birle�imi olarak ortaya ��km��t�r.

STP'de �nemli bir unsuru olan k�k anahtar (root bridge) cihaz�n�n se�imi belirli kurallara g�re yap�l�r.

• �nem de�eri say�sal olarak en d���k belirlen cihaz k�k anahtar olur.
• E�er �nem dereceleri e�it iki cihaz varsa MAC adresi de�eri d���k olan cihaz k�k anahtar olarak se�ilir.

Cihazlar aras�ndaki hiyerar�i olu�tuktan sonra �ekil-2'de g�r�lece�i gibi a�a� yap�s� ortaya ��kar. A�a� yap�s�ndaki cihazlar�n k�k anahtar cihaz�na olan networksel uzakl�klar� (path cost) hesaplan�r. Bu de�erlere bakarak sistem belli yollar� bloke eder ve her a� cihaz� trafik olu�turdu�unda d�ng�ye neden olmadan a� �zerinden kendisine ba�l� cihazlar� ve sonras�n� ��renmi� olur.

STP se�imi yap�ld�ktan sonra a� cihazlar�n�n �zerindeki portlar� 5 durumda olabilir.

• Engelleme (blocking): D�ng� olu�tu�u durumda, d�ng� olu�turan portlar�n engellenmesi durumudur.
• Dinleme (listening): Engelleme konumundan ��kt�ktan sonra g�ndermi� oldu�u paketleri dinleyerek bir d�ng� olup olmad���n� kontrol etti�i durumdur.
• ��renme (learning): STP yap�s�n�n ��rendi�i durumdur.
• G�nderme (forwarding): Port �zerinden veri al�� veri�i yap�ld��� normal �al��ma durumudur.
• Kapal� (disabled): A� y�neticisi portu kapatt��� zaman STP durumu da kapal� olur.

ODT�'de �zellikle ana a� cihazlar�nda ve yo�un kullan�lan -yurtlar a�� gibi- yerlerde STP �zelli�i devrede olup, yanl��l�kla yap�lan a� ba�lant�lar�n�n d�ng�sel trafi�e sebep olmas� engellenmektedir.

�brahim �al���r - Ferdi Ayayd�n