eduroam nedir?
ODTÜ'deki eduroam kablosuz að yayýný, eduroam projesinin Türkiye üniversitelerinde ilk uygulamasý olarak Ekim
2007'de ODTÜ BÝDB tarafýndan
baþlatýlmýþtýr. (eduroam educational roaming'in kýsaltmasýdýr - Türkçe'ye eðitsel serbest dolaþým olarak çevrilebilir)
eduroam, RADIUS tabanlý altyapý üzerinden 802.1x güvenlik standartlarýný kullanarak, eduroam üyesi kurumlarýn kullanýcýlarýnýn diðer
eðitim
kurumlarýnda da sorunsuzca að kullanýmýný amaçlamaktadýr. eduroam üyesi kurumlarýn kullanýcýlarý, kendi kurumlarýnda aða baðlanmak için kullandýklarý
kullanýcý adý þifre ikilileri ile, eduroam üyesi olan baþka bir kurumdan aða baðlanabilirler. Kullanýcý, misafir kurumda iken aldýðý eduroam yayýnýna
baðlantý talebi gönderdiðinde, misafir kurumun yetkilendirme sunucusu, o kullanýcýyý kendi ev kurumunun yetkilendirme sunucusuna yönlendirerek,
yetkili olup olmadýðýný belirler. Tüm bu sorgulamalarýn, sunucular arasýnda oluþturulan þifreli bir tünel içinden yapýlmasý, kullanýcý adý þifre
ikililerinin kullanýcýnýn kendi ev sunucusu haricinde görülmesini engeller. Bu durumda kullanýcýlarýn yapmasý gereken tek þey, misafir olduðu kurumda
yeralan eduroam kablosuz aðýný, kendi kurumunun aðýna baðlanýr gibi tanýmlamasýdýr.
eduroam yapýsý
Nisan 2008 itibari ile Türkiye'de eduroam projesine katýlan üç kurum bulunmaktadýr:
Güncel katýlýmcýlar bilgisine bu linkten ulaþabilirsiniz.
eduroam projesi hiyerarþik bir yapýya sahiptir ve üyesi kuruluþlar baðlý olduklarý ülkelerdeki federasyona üye olmaktadýrlar. Türkiye'deki
kuruluþlar
Türkiye federasyon yetkilisi olarak ULAKNET çatýsý altýnda toplanmaktadýrlar. Federasyonlar da hiyerarþik yapý
gereði eduroam konfederasyonuna
üyedirler. Dünyada þu anda, Avrupa ve Asya-Pasifik olmak üzere iki konfederasyon bulunmaktadýr. Türkiye'deki federasyona ait web sayfasý
http://eduroam.org.tr/ adresindedir.
Türkiye'de eduroam'a dahil olmak isteyen kuruluþlar Ulakbim tarafýndan hazýrlanan ve bu adresten yayýnlanan katýlým sözleþmesindeki maddeleri yerine
getirmek ve sözleþmeyi imzalamak ile yükümlüdürler. Aða baðlanan kullanýcýlar ev sahibi kurumun ve federasyon konumundaki kurumun að ve kaynaklarý
kullaným politikalarýný kabul etmiþ varsayýlýrlar:
Kullanýcý aktiviteleri Aktif IDS/IPS sistemleri tarafýndan kanunlarýn belirlediði süre boyunca að grubu tarafýndan kayýt altýna alýnmaktadýr.
ODTÜ Kampüsünde eduroam yayýný yapan að cihazlarý
ODTÜ yerleþkesi içerisinde eduroam SSID yayýný yaparak çalýþan að cihazlarý aþaðýdaki yerlerde konumlanmýþtýr:
- Bilgi Ýþlem Daire Baþkanlýðý
- Kütüphane tüm katlar ve salonlar
- Kültür ve Kongre Merkezi tüm salonlar
- Bilgisayar Mühendisliði
- Aysel Sabuncu Yaþam Merkezi
- Eski Lojmanlar (Ýþ Bankasý arkasý) bölgesindeki tüm að eriþim cihazlarý
- ODTÜKENT Lojmanlar Bölgesi
- Konukevleri
ODTÜ içinde eduroam:
Yerleþke içerisinde iki farklý marka eriþim cihazý kullanýlmaktadýr. Bunlar Cisco ve HP serisi cihazlardýr.
Çizimden de anlaþýlacaðý üzere kurulan bu yapý WPA(2) güvenlik çözümü sunmaktadýr. Bu güvenlik çözümünün yanýnda kullanýcýlarý kolay bir þekilde
yetkilendirmek için TTLS (PAP) kullanýlmasý uygun bulunmuþtur. Bu yapýda kullanýcý sadece mevcut sistemde EAP için bir adet sunucu sertifikasýna
ihtiyaç duyacaktýr. Kullanýcý sertifikasý kullanýlmayacaktýr.
RADIUS'a gelen istek karþýlýklý bir tünelin kurulmasýný saðlayacak ve bu tünelin içerisinden gelen bilgiler RADIUS tarafýndan çözümlenip, güvenli
aðdan LDAP'a sorgulanacaktýr. Eðer, LDAP kullanýcý ismini ve þifresini onaylarsa sistem kiþiyi kabul edecektir.
ODTÜ Dýþýnda ya da ODTÜ Dýþýndan eduroam:
Okulumuza ziyaretçi olarak gelen eduroam üyesi üniversite mensuplarý ya da okulumuz mensuplarýnýn eduroam üyesi üniversiteleri
ziyaretleri
sýrasýnda
gerekli ayarlar yapýldýktan sonra kullanýcý adý/parola ikilisi ile yapýlan kullanýcý doðrulamasý ardýndan kablosuz aðdan yararlanmalarýný saðlayan bu
sistemin çalýþmasýný içeren akýþ tablosu aþaðýdaki gibidir.
Bu çizimde ön þartlarýmýz kullanýcýlarýn ziyaret ettikleri üniversitenin aðýnýn ve kendi üniversitelerin aðýnýn eduroam destekliyor olmasý
ve
kullanýcý bilgisayarýnda gerekli ayarlarýn yapýlmýþ olmasýdýr. Bu durumda ziyaret ettiði üniversitede kablosuz að servislerinden yararlanmak isteyen
ODTÜ öðretim görevlisi, <kullanýcý_kodu>@metu.edu.tr ve parola bilgisi ile ODTÜ üzerinden kullanýcý kodu doðrulamasý yapan ziyaret edilen
üniversitenin RADIUS sunucusu sayesinde eriþim noktasýndan ziyaret ettiði üniversitenin aðýna baðlanabilecektir.
Ýþletim sistemi desteði:
Bu sistemin çalýþmasý için yerleþkede yoðun olarak kullanýlan MS tabanlý iþletim sistemleri için SecureW2 (http://www.securew2.org) yazýlýmýnýn kullanýlmasý
öngörülmüþtür. Kullanýmýný kolaylaþtýrmak ve ayarlarýnýn otomatik yapýlmasýný saðlamak için eduroam_securew2.zip isminde Windows XP kurulum
paketi
oluþturulmuþtur. Bu paket, http://eduroam.metu.edu.tr/eduroam_securew2.zip adresinden
indirilebilir. Bu indirilen dosyalar bir kütüðe açýlýp kurulum
baþlatýlmalýdýr. Tüm ayarlarý sistem kendisi yapacaktýr.
Linux tabanlý sistemlerde wpa_supplicant programý, Mac OS iþletim sistemlerinde iþletim sisteminin að yönetim yazýlýmý, -sertifika bilgisayara
indirildikten sonra- yeterli olmaktadýr.
Kaynakça:
http://www.eduroam.org
http://eduroam.metu.edu.tr
http://eduroam.org.tr/
Ýbrahim Çalýþýr - Suna Yýlmaz
|