1990'ların özellikle ikinci yarısında itibaren İnternet'in her alanda etkisinin artması kaçınılmaz olarak eğitimde de kullanılmasını zorunlu kılmıştır. İnternet'in ilk geliştiği yıllarda farklı İnternet araçları eğitimde yan unsurlar olarak kullanılmakta iken giderek farklı İnternet araçlarını bünyesinde toplayan, bunun yanında farklı özelliklere de sahip olan ders düzenlenme platformları geliştirilmiştir. Bu platformlardan ücretli olarak kullanıma sunulanları olduğu gibi, açık kaynak kodlu olanları da vardır. Bu yazıda söz konusu platformlardan en yaygınları olarak görülen Moodle ve Sakai'nin özelliklerine kısaca bakacağız.

Moodle (Modular Object Oriented Dynamic Learning Environment)
(http://moodle.org/):

Moodle ücretsiz ve açık kaynak kodlu bir ders düzenleme platformudur. Modüler bir yapıya sahiptir. 1999 yılından beri geliştirilmekte olup (şu an kullanılan haline 2002 yılında geçilmiştir) Türkçe dahil 61 dile çevrilmiştir. Moodle'ın kendi istatistiklerine göre Ağustos 2009 itibariyle 202 ülkede 37240 site Moodle kullanmaktadır.

Unix, Linux, FreeBSD, Windows, Mac OS X, NetWare çalıştığı platformlardan bazılarıdır. PHP tabanında yazılmış bir program olduğu ve bilinen pek çok veritabanı uygulamasını desteklediği için (MySQL, PostgreSQL, Oracle, Microsoft SQL Server vs.) PHP ve bir veritabanı uygulamasını destekleyen tüm platformlarda çalışabilir.

Açık kaynak kodlu ve modüler bir yapıya sahip olduğu için kullanıcılar tarafından farklı amaçlara yönelik ek modüller yazılabilmektedir. Ağustos 2009 itibariyle Moodle'ın kendi sitesinden farklı amaçlara yönelik 547 adet farklı modül indirilebilmektedir¹.

Moodle'ın web sitesinde Türkiye'de Moodle kullanan siteler listelenmiştir². Liste incelendiğinde orta öğretim kurumları ve üniversiteler dışında kimi özel kursların hatta kişisel kullanıcıların da verdikleri derslere destek amaçlı olarak Moodle kullandığı görülmektedir. Ancak bu listedeki kurumların Moodle'dan ne kadar geniş kapsamlı olarak faydalandıklarına dair bir bilgi yoktur. Söz konusu sitelerden bazıları sadece birkaç ders içermektedir.

Sakai:
(http://sakaiproject.org/portal)

Sakai de Moodle gibi ücretsiz ve açık kaynak kodlu bir ders düzenleme platformudur. 2004 yılında geliştirilmeye başlanmıştır. Yaklaşık 160 eğitim kurumunda kullanılmaktadır³.

Sakai'nin Moodle'dan temel farkı Java tabanlı olarak yazılmış olmasıdır. Windows, Linux ve Mac OS X üzerinde çalışabilmektedir.

Moodle'a benzer şekilde Sakai'nin de kendi araçlarının yanında ek araçlar da geliştirilebilmektedir. Ağustos sonu itibariyle Sakai'nin kendi sitesinden indirilebilecek "contrib tools" adı verilen bu araçların sayısı 21'dir⁴.

Her iki platformun sistem gereksinimlerine daha detaylı bakmak gerekirse:

Moodle:

• Bir web sunucu yazılımı, tercihan Apache, ancak PHP destekleyen herhangi bir web sunucusunda çalışabilmektedir.
• PHP paketi (Moodle 2.0 için PHP 5.2.8 ve sonrası)
• Bir veritabanı paketi (MySQL, PostgreSQL, Oracle ve Microsoft SQL Server seçeneklerinden herhangi biri olabilir)

Sakai:

• Java paketi (Java 2 Platform Standard Edition 5.0 gerekmektedir, daha yeni bir Java paketi olan Java Standard Edition 6 ile Sakai uyumlu değildir)
• Apache Tomcat paketi (Tomcat 5.5.26 gerektirmektedir, 6.0.x sürümünün Sakai ile uyumlu değildir)
• Apache Maven paketi (2.0.6 ve üstü)
• Bir veritabanı paketi (MySQL, Oracle)

Bu iki platformdan herhangi birini seçmek için sistem gereksinimleri dışında kullanım özelliklerine de bakılmalıdır. Moodle ve Sakai'nin kullanım özelliklerinin karşılaştırıldığı bir çalışmaya aşağıdaki adresten erişilebilir: http://edutools.info/compare.jsp?pj=4&i=616,621

Referanslar:

1. http://moodle.org/mod/data/view.php?d=13&advanced=0&paging=&page=0
2. http://moodle.org/sites/index.php?country=TR
3. http://sakaiproject.org/whos-using-sakai
4. http://sakaiproject.org/contrib-tools

Hasan Nadir Derin